Seite - 135 - in Biographisches Lexikon des Kaiserthums Oesterreich - Szedler-Taasse, Band 42
Bild der Seite - 135 -
Text der Seite - 135 -
Aerdahelni, Gabriel 436 i) Joseph
1700,
vias 1701, t^p. ^.caä.); — »^nti-
coutr» VOUSQ2 a v. ^oauus ftsor^io
eivitlltig Noclor Oou3ule 1u-
tdßi»Kno oiunidns xroxiukta,, änm in lidrum
oui tituIUL: vssoriptio lid. ao Itssias civi-
t».ti3 Hloäor Fr».V62 s^rorss turn contrg,
oltkoäoxkiü üäsni turn oontr», vsritatsiri
kiLtorieain, äoloss iutrusisLet" (I'^rnavias
1721, 12«., 168 S.), erschien auch unter dem
Titel: „OoNoHuinln iksQwzi oum nso-
V^^to OatlioUoo sta. I'b.solosi xersouani
aZsuto ?. (^Kbrisls ^srouriano" ; — n^ '
)sbrium, Urmsarias Qrdiuiu st oi>pi6.oruln
(üd.oi'opi-llßtliH biFarritk..." (0»§5ovias
1732, 12«. 347 S.); eäitio 2^ ouin notis
(ib. 1770, 8"., 303 S.); ist eigentlich die
dritte Ausgabe, denn die erste erschien unter
dem Titel: „OLibbi-iorum Hun^i-ias urdiuiQ
celydriorg. kiLtorico-FOOLrapkios äysorii»^
st oomr^lOtlsusa. ?ar5 I«. ?2,uuoui2M vs-
tsrsin, ?a.r8 Ha» ?ltnuoui2,ui novam eom-
1701-1702, 4°., I. Theil 44 S.. I I . Theil
44 S.); — „koli^io Laiviüca, onm äsmon-
strations triri>i55imolnni errorum »> D.
<7oauuo L' 8 s t s i OaiviniLta, sclioläruili
?Htklkini Asetors etc. Iaeoni. »nno 1720
säita eouii2i53ornrQ« (Oasgovias 1722, 12«.,
141 S.). zuerst in Wien 1?08 bei Voigt ge.
druckt; — „I'iorss üäsi 22,Iviüoas« (I'^rua-
viao 1709, 12".); — „Oollyrinni as oni-zn-
äos ^uornnäain Haatlioliooruin oirea oultuin
8g.uotoruru, 2Kcraruni<ins iN2FinuiQ st i-eU-
c^niarum nee ^on <Ü2iilli2 Okri5ti eaooutisn-
tk3 ooulos" (CttL5oviae 1?25, <2<».); dieseS
Werk übersetzte sein OrdenScollege Gabriel
Horväth (geb. 1669. gest. 174(1) ins Un<
garische und ließ es im Jahre 1723 im
Druck erscheinen. Nach Danie l ik hätte
Horväth das gegen Ts 6t s i polemisirende
Werk „KsliFio Laiviüo»" ins Ungarische
übersetzt, doch ist dem nickt so, indem Hor«
nur das ^Ooli^rium" udecseßt hat; —
ouriu» oontr» I^utiisrieollliu, a.u.«n<i2W.
tns a.uo N. V. Marias st IHnctoruni
eatui- (Oassavias 1724, t?p.
^.ca.ä.); — ^1i-l».otl>,tn3 tköoloLiouL äs Oeo
uno et trwo" (CasLoviHO 1726, 4°.); —
endlich in ungarischer Sprache: „I^slki s-sm-
3^63^6", d. i. Der geistliche Augenarzt
(Kaschau 1724, und «13^2 sz äüvöässsro
vb2Sto liit, msN^ uyikül 86nlci 22 öi'ölc
'boläoFüäß'dg. ds nein inslist", d. i. Der
wahre zum Heil führende Glaube, ohne den Niemand glückselig werden kann (ebd. 1722).
Horänyi rühmt Szerdahely i noch nach,
daß derselbe ein sehr berühmter Nedner in
ungarischer Sprache gewesen. sH'oT-a«^»^ / e -
a-t«^, Usmorik HuuF^rorum st ?rovin-
oiaUum «eri^tis säitis uotoi-um (Visnnllft
1776, ^.. I.o6v?s, 80.) I'omus I I I , p. 364.
«lo 21. Ikorssianas i-SFias litsi-aria (Vuäas
1835, 4°.) x. 43 n^ach diesem geb. 166l).
— NaF^ar ii>6^. Nlstr^'« - K^tyNsn^.
O^üHts'k I 'srsno^^ ^alcab <?5 I> a 2 ie 1 ik
^628sk, 0. i. Ungarische Schriftsteller. Samm»
lung von Lebensbeschreibungen, Von Jacob
Ferenczy und Joseph Danie l ik (Pesth
1836. Gustav Emich. 8°) Bd. I, S. 562
»ach diesem geb. 22. Jänner t66l.^ — Pein»
lich (Rich. Dr.). Geschichte des Gymna.
siums in Gratz (Grah 1872. 4") S. 79 und
89. unter Jahr 1699 und 1702. — HiosF«?-
si/oannes ^e^.^, sorixtorss proviueias
^Uötriaoas 8oeistg.ti3 ^S8u (Visnuas 1833,
I.S7, 80.) >^. 333.)
Ezerdahelyi, Joseph (ungarischer
Schauspieler, geb. zu Holdm ezö»
Vä,sä,rhely im Csongrader Comitate
Ungarns 9. März <804. gest. 1l . Fe-
bruar 18ol). Ueber seine Jugend und
seinen Bildungsgang liegen nur unzu»
längliche Daten vor. Im Alter von
siebenzehn Jahren hing er das Studium
an den Nagel und betrat zu Debreczin,
bei der von Nicolaus Udvarhely i
dirigirten Theatergesellschaft, als „Va-
lentin" w D u g 0 n i c s' „Iuliana
Macskäsy" zum ersten Male die Bretter.
Nachdem ei mehrere Jahre als Schau»
spieler und Sänger an verschiedenen
Bühnen mit bestem Erfolge gewirkt
hatte, begründete er mit noch einigen
Kunstgenoffen Anfangs der Dreißiger-
Jahre zu Klausenburg in Siebenbürgen
eine stehende Operngesellschaft, deren
Hauptslütze er selbst war, denn er war
Schauspieler. Sänger, Compofiteur und
auch Orchester>Director in einer Person.
Spater gab er mit seiner Operngesell.
Biographisches Lexikon des Kaiserthums Oesterreich
Szedler-Taasse, Band 42
- Titel
- Biographisches Lexikon des Kaiserthums Oesterreich
- Untertitel
- Szedler-Taasse
- Band
- 42
- Autor
- Constant von Wurzbach
- Verlag
- Verlag der Universitäts-Buchdruckerei von L. C. Zamarski
- Ort
- Wien
- Datum
- 1880
- Sprache
- deutsch
- Lizenz
- PD
- Abmessungen
- 13.41 x 21.45 cm
- Seiten
- 356
- Schlagwörter
- Biographien, Lebensskizzen
- Kategorien
- Lexika Wurzbach-Lexikon